Inhoud
Lichaam
Het lichaam van de kat is speciaal gebouwd om snel te kunnen bewegen en is toegerust om op prooien te kunnen jagen. Het zijn geboren jagers. Het skelet zorgt voor grote soepelheid. Ze kunnen snel korte afstanden afleggen, goed klimmen en springen. Hun uithoudingsvermogen is wel beperkter dan dat van de hond, maar de lenigheid is daarentegen vele malen groter.
De soepele wervelkolom, met één borst- en twee lendenwervels meer dan de mens, geeft ze een lenigheid die ze goed van pas komen bij het jagen. Het rudimentaire (onderontwikkelde) sleutelbeen is een smal staafje van maar 2 cm lang en vormt geen verbinding tussen de schoudergordel en borstkas. Dit zorgt ervoor dat de kat van grote hoogten kan springen. Ook kunnen ze goed over smalle schuttingen lopen, omdat de voorpootjes dicht naast elkaar kunnen worden neergezet.
Een Maine Coon is pas volgroeid tussen zijn 3e en 5e levensjaar. Dit in tegenstelling tot andere kattenrassen die in een jaar volgroeid zijn. Een poes weegt tussen de 4 en 6 kilo. Een kater weegt tussen de 5 en 9 kilo. Mymains Stewart Gilligan (RIP) is houder van het Guinness record 'langste kat'.
Staart
Hun lange staart stelt ze in staat om in evenwicht te blijven. Hierdoor kan hij in de lucht ook 180 graden draaien en weer op zijn vier poten terecht komen. Tevens wordt de staart gebruikt als communicatiemiddel.
Klauwen
De nagels van een kat zijn zeer smal, spits toelopend en sterk gekromd. Ze kunnen volledig in de schacht worden teruggetrokken, zodat de kat kan lopen zonder geluid te maken. Door de nagels in te trekken in een schacht, wordt ook voorkomen dat de nagels stomp worden door contact met de ondergrond. Scherpe nagels zijn van belang om te kunnen klimmen, vechten en een prooi vast te pakken.
Katten hebben over het algemeen vijf klauwen aan hun voorpoten en vier klauwen aan hun achterpoten. Bij katten bestaat een heel oude mutatie, polydactyl, die voor meer tenen met bijbehorende klauwen kan zorgen.
Op PawPeds staat een mooi artikel met meer informatie: Waarnemingen aangaande Polydactylie bij katten.
Poten
Katten lopen op hun tenen, net als honden. Onze hiel (die we op de grond hebben) is hun hak (die niet op de grond komt). Katten kunnen heel precies lopen. Ze kunnen hun achterpoot direct in de voetafdruk van de corresponderende voorpoot zetten. Dit minimaliseert geluid en sporen. Het verzekert ook een goede houvast als ze zich op ruig terrein begeven.
Ogen
Katten kunnen in een vrij groot gebied met beide ogen kijken, wat nuttig is voor het jagen. Zelfs 130 graden, met beide ogen. Met links en rechts samen 285 graden. Een mens kan dit ongeveer 110 graden en een paard 65 graden. (Daarom kan het zo gevaarlijk zijn om achter een paard te lopen. Hij ziet je dus niet). Doordat de pupillen zich wijd kunnen openen kan een kat ’s nachts veel meer zien dan een mens.
De ogen van een kat zijn vooral ontworpen om prooien goed te kunnen detecteren. Ze zijn meer gespecialiseerd in beweging en zien tijdens donkere lichtomstandigheden (meer staafjes dan kegeltjes). Om goed te kunnen zien tijdens schemering is de achterwand van het oog bedekt met een reflecterende laag (tapetum lucidum). Wij zien dat als de ogen van een kat oplichten in het donker. Het zien van kleuren en details is minder belangrijk en daarom minder ontwikkeld. De overheersende kleuren die katten zien zijn groen en blauw.
De pupillen van een kat kunnen variëren van hele smalle spleetjes tot grote zwarte ronde bollen. Pupillen worden smaller bij helder licht en groter bij schemering. Bij opwinding en angst zijn de pupillen ook wijder.
Ieder oog van de kat wordt beschermd door een derde ooglid (knipvlies).
Oren
Met zijn oren kan een kat zeer hoge geluiden horen. Hij kan zijn oren onafhankelijk van elkaar draaien in de juiste richtingen om zo de prooi, of het gevaar, goed te kunnen lokaliseren. In het gehoororgaan bevindt zich ook een gevoelig evenwichtsorgaan, waardoor de kat veranderingen in richting en snelheid onmiddellijk signaleert en aanpast. Hierdoor kan een kat goed zijn evenwicht kan houden en zich razendsnel kan omdraaien tijdens vallen. Een kat komt meestal ook echt ‘op de pootjes terecht’.
De kans is heel groot bij katten met een volledig witte vacht, dat ze doof zijn. De witte vacht en de kleur van de ogen lijken een relatie met elkaar te hebben. Het is bij veel kattenverenigingen niet toegestaan om te fokken met dove katten, noch te gebruiken in een show.
Om aan te tonen dat het dier niet doof is kan een zogenaamde BAER-test (Brainstem Auditory Evoked Response) worden gedaan bij gespecialiseerde een dierenarts. Op de slideshow hierboven een aantal foto's van een BAER-test.
Neus
Een belangrijk zintuig is de neus. Katten kunnen ongeveer veertien keer beter ruiken dan mensen! Zij gebruiken hun neus om voedsel op te sporen, maar ook om geuren van andere dieren waar te nemen. Met de neus ruikt een kat. Een kat heeft in zijn gehemelte nog de restanten van een ander orgaan, waarmee een ander soort ‘geurstoffen’ waargenomen kunnen worden: het orgaan van Jacobson. Dit orgaan kan feromonen waarnemen. Feromonen zijn reukloze geurstoffen, die informatie geven over de andere kat (bijvoorbeeld over het geslacht van de kat). Een kat ‘fleemt’ (ruiken met de bek open) pas als hij eerst iets geroken heeft met zijn neus waarbij nader onderzoek nodig is; bijvoorbeeld de urine van een poes kan een kater prikkelen om zijn bek te openen, zodat hij de feromonen kan ‘ruiken’. De kater kan dan bijvoorbeeld waarnemen dat de poes bijna krols is.
Katten geven niet alleen feromonen af door te plassen, maar ook door kopjes te geven en te krabben. Over het lichaam van de kat zijn verschillende klieren verspreid die een vettige substantie afgeven bij elk contact. Katten communiceren door middel van het afgeven van feromonen. Het is een middel om een groepsgeur te creëren en zijn territorium te markeren.
Tong
Naast de oren, ogen, de neus en het orgaan van Jacobson, is de kattentong ook een zintuig waarmee de kat zuur, bitter en zout kan onderscheiden. Zoet kan een kat dus niet waarnemen. De tong van een kat is erg gevoelig. Bij beschadiging (berucht is bijvoorbeeld een herpesvirusinfectie -niesziekte-) kan het dier stoppen met eten en drinken, als gevolg van de pijnlijke blaasjes op de tong. De naar achteren gericht stekels (papillen) zorgen ervoor dat de kat een ruwe tong heeft. Deze papillen bevatten keratine. Dit samen maken de tong van de kat een uitstekend gereedschap om haar vacht te verzorgen. De tong van een poes is ruwer dan de tong van een kater. Zo kan een poes beter haar jongen verzorgen.
Een kat waarbij problemen aanwezig zijn van de tong is daarom snel herkenbaar, omdat binnen enkele dagen een mottige, onverzorgde vacht waarneembaar is.
Tastharen
Als laatste is tastzin ook een manier voor katten om voorwerpen in hun omgeving waar te nemen. Op verschillende plaatsen hebben katten tastharen; snorharen op de wangen, maar ook tastharen boven de ogen en achter op de voorbenen. Deze haren zijn extra gevoelig en kunnen extra informatie geven over een prooi of vorm van een voorwerp.
Meer info
Bronnen
- Zie de algemene opmerkingen over bronnen onder Over deze site.
Externe links
- Sliders "Lichaam", "Klauwen/Poten", "Ogen", Tong": 'The book of the cat' van Frances Simpson (1903).
- Slider "Polydactyl" : Foto's Marjoleine Aafjes- Drenth van Cattery Cassiopeia
- Slider "BAER-test": Foto's Monique Beekmans van Cattery Feline Fantasy
Meer informatie
- De Kattensite: Anatomie van de kat (algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- Wikipedia NL: Kat (algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- Wikipedia ENG: Maine Coon
- Katten Encyclopedie: Het geraamte van een kat (algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- Wikipedia EN: Cat Anatomy (Engels - algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- How Stuff Works: How Cats Work (Engels - algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- Washington State University Extension 4-H Youth Development Program: Cat Anatomy and Physiology (Engels - PDF - algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- Care2: 5 Crazy Cat Anatomy Facts (Engels - algemeen - niet specifiek Maine Coon)
- PawPeds: Embryologie van de huiskat.
- PawPeds: Waarnemingen aangaande Polydactylie bij katten
- Maine Coon Cat Polys
- Polytrak (The PolyTrak Database Service is a repository of information for the Maine Coon Polydactyl Cat)
- Wikipedia NL: BAER-test
- Messybeast: White cats, eye colours and deafness